Βιασμός, το κρυφό έγκλημα...

της Ρένιας Ρηγοπούλου  

Βιασμός..Η πιο φρικτή εμπειρία που μπορεί να ζήσει μια γυναίκα… το αποκαλούμενο από τους ειδικούς "το κρυφό έγκλημα", αφού μόλις το 6% των περιπτώσεων καταγγέλλεται στην Αστυνομία..

Συναντώ την κοινωνική λειτουργό του «Κεντρου πρόληψης της σεξουαλικής κακοποίησης» την κυρία Νεφέλη Καρλάτου σε ένα καφέ στο κέντρο της Αθήνας,.  Προτιμώ έναν ευχάριστο χώρο για ένα τόσο επώδυνο θέμα. Είναι χαλαρή, γελαστή και πρόθυμη να απαντήσει σε όλες μου τις ερωτήσεις, είναι μια συζήτηση που έχει κάνει δεκάδες φορές.  Σκοπός άλλωστε της οργάνωσης είναι η ενημέρωση για τη πρόληψη κατά του βιασμού.

-Κυρία Καρλάτου, πείτε μας αρχικά τι είναι ο βιασμός;

Ο βιασμός είναι περισσότερο μια πράξη βίας, παρά σεξουαλική πράξη. Η σεξουαλική πράξη χρησιμοποιείται μάλλον για να εντείνει τον έλεγχο και τη δύναμη πάνω σε ένα άλλο άτομο και να το υποτάξει. Είναι η σεξουαλική έκφραση της βίας και όχι η βία έκφραση της σεξουαλικότητας. Θύματα βιασμού μπορεί να πέσουν άτομα και των δύο φύλων, αλλά  η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων είναι γυναίκες. Στην Ελλάδα δεν έχει καταγραφεί κανένα περιστατικό με άντρα θύμα βιασμού ούτε έχει υπάρξει κάποιο δικαστήριο ή καταδίκη για τέτοια περίπτωση.. Βιασμός δεν είναι μόνο το στερεότυπο που όλοι έχουμε στο νου μας: Ότι έρχεται ένας άγνωστος σε ένα στενό δρομάκι αργά τη νύκτα και επιτίθεται σε μια κοπέλα που περπατάει μόνη της. Τυγχάνει βέβαια και αυτό, αλλά εξ’ ίσου συχνό φαινόμενο είναι ο βιασμός από κάποιο πρόσωπο που μας είναι ήδη γνωστό, είτε αυτό είναι κάποιος με τον οποίο έχουμε μια απλή γνωριμία, είτε κάποιος που νομίζαμε για καλό φίλο, είτε ακόμη κάποιος συγγενής. Ο βιαστής δηλαδή δεν είναι πάντα άγνωστος στο θύμα.

-Ποια είναι τα γενικά χαρακτηριστικά ενός βιαστή;

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τα 2/3 των αντρών που κατηγορήθηκαν για βιασμό, είναι άτομα με διαταραχή προσωπικότητας, με  τάση για αναζήτηση νέων εμπειριών, παρορμητικά, με έλλειψη ενσυναίσθησης, ασταθές εργασιακό ιστορικό, μεγαλύτερες δυσκολίες στην ανάπτυξη στενής ερωτικής σχέσης και με υψηλά επίπεδα αίσθησης μοναξιάς,. Είναι άτομα όλων των κοινωνικοοικονομικών τάξεων. Σύμφωνα με έρευνα που έχει γίνει σε αμερικανούς κρατούμενους-βιαστές, στους περισσότερους εντοπίζεται μια γενετική ανωμαλία και συγκεκριμένα χρωμοσωμική βλάβη, δηλαδή έχουν τριπλάσια ποσότητα τεστοστερόνης από τον φυσιολογικό ανδρικό πληθυσμό.

-Θέλετε να μου πείτε δηλαδή πως οι δράστες έχουν παθολογικά προβλήματα που τους οδηγούν στο βιασμό? Είναι άτομα που από τη φύση τους έχουν γενετικές ανωμαλίες και ωθούνται σε τέτοιες πράξεις? Γιατί μέχρι τώρα πίστευα πως τα άτομα αυτά είναι απλά ψυχολογικά διαταραγμένα.

Κοίταξε να δεις, είναι δεδομένο ότι το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ανθρώπων έχουν ψυχολογικά προβλήματα. Οι έρευνες όμως έδειξαν ότι είναι και παθολογικά τα αίτια. Έχουν  μια διαταραχή στα χρωμοσώματα.  Και αν θέλεις να γίνω πιο συγκεκριμένη, έχουν αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων και χαμηλή σεροτονεργική λειτουργία. Τα  επίπεδα των ανδρογόνων συνδέονται με την παρορμητικότητα και την επιθετικότητα.

-Πραγματικά ενδιαφέρον! Πως επιλέγει όμως ένας βιαστής το θύμα του; Κάτω από ποιες συνθήκες δρα;

Από  διάφορες συνεντεύξεις που έχουν πάρει από ομάδες βιαστών ξέρουμε πως  οι θύτες το πρώτο πράγμα που προσέχουν σε ένα πιθανό θύμα είναι το χτένισμα. Είναι πιο πιθανό να επιτεθούν σε μια γυναίκα με αλογοουρά ή κάποιο άλλο χτένισμα που τους δίνει τη δυνατότητα να τη χειριστούν καλύτερα ενώ το  δεύτερο που παρατηρούν είναι τα ρούχα. Παρατηρούν εάν οι γυναίκες φορούν ρούχα που αφαιρούνται εύκολα και γρήγορα. Επίσης επιτίθενται σε γυναίκες που μιλάνε στο κινητό ή που κάνουν άλλα πράγματα την ώρα που βαδίζουν καθώς  αυτό τους δείχνει ότι δεν είναι συγκεντρωμένες, άρα είναι χωρίς άμυνες και μπορούν να τους επιτεθούν εύκολα. Δεν  επιτίθενται σε γυναίκες που κρατάνε ομπρέλα ή αντικείμενα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως όπλα από κάποια απόσταση  ενώ δρουν σε σημεία που να τους επιτρέπουν να μεταφέρουν τη γυναίκα εύκολα και γρήγορα σε άλλο σημείο όπου δεν θα ανησυχούν να τους πιάσουν. Οι ώρες της ημέρες που πιο συχνά επιτίθενται είναι μεταξύ νυχτερινές και συγκεκριμένα μετά τις δέκα και μισή το βράδυ.

Όπως είπαμε και πιο πριν όμως, ο βιαστής δεν είναι πάντα  άγνωστος προς το θύμα.  Μπορεί να βρίσκονται στον ίδιο εργασιακό χώρο, στο ίδιο σχολείο αν μιλάμε για ανήλικους, μπορεί να είναι και συγγενείς! Σε κάθε περίπτωση το θύμα έχει δείξει στον θύτη ότι δεν τον επιθυμεί ερωτικά. Ο θύτης σε αυτή τη περίπτωση περιμένει να μείνει μόνος του με το θύμα και τότε δρα.

-Θέλω να μου μιλήσετε για τα λεγόμενα «χάπια βιασμού». Χρησιμοποιούνται και στην Ελλάδα?

Ναι, τα τελευταία χρόνια έχουμε πάρα πολλά περιστατικά στα οποία έγινε χρήση των συγκεκριμένων χαπιών. Το  Pohypnol είναι το λεγόμενο «χάπι βιασμού», το οποίο περιορίζει τις αντιστάσεις της γυναίκας και την κάνει να μη θυμάται τι έχει συμβεί. Το  μόνο που πρέπει να κάνει ο δράστης είναι να το ρίξει στο  ποτό του κοριτσιού. Το κορίτσι δεν μπορεί να θυμηθεί τίποτα απ’ όσα έγιναν το επόμενο πρωί. Επίσης, σε πολλά περιστατικά έχει χρησιμοποιηθεί και το Progesterex. Το  Progesterex είναι ένα χάπι στείρωσης και χρησιμοποιείται από τους κτηνιάτρους για να στειρώνουν τα ζώα. Διαλύεται  στα ποτά εξίσου εύκολα και είναι τέτοιο που το θύμα δεν συλλαμβάνει από τον βιασμό και ο βιαστής δεν ανησυχεί για να κάνει τεστ πατρότητας που να τον αναγνωρίζει μήνες αργότερα. Τα αποτελέσματα του φαρμάκου όμως δεν είναι προσωρινά αλλά μόνιμα καθώς όποια γυναίκα το πάρει δεν θα είναι ποτέ σε θέση  να συλλάβει. Γι αυτό τονίζουμε το πόσο σημαντικό είναι να μη δεχόμαστε ποτά από ξένα άτομα και σε κάθε έξοδο μας να προσέχουμε το ποτό μας. Να μη το αφήνουμε εκτεθειμένο ή παρατημένο.  Τα χάπια αυτά και ειδικά το δεύτερο είναι τόσο εύκολο να τα προμηθευτεί κανείς. Ο καθένας που είναι σε μια κτηνιατρική σχόλη έχει πρόσβαση σε αυτά ενώ υπάρχουν και πολλά sites στο ιντερνετ με οδηγίες για το πώς να τα χρησιμοποιήσουν οι επίδοξοι βιαστές.

-Είναι αλήθεια σοκαριστικά όλα αυτά! Στα φυλλάδια που μου έχετε φέρει βλέπω πως έχετε κάποιες οδηγίες σε περίπτωση επίθεσης βιαστή. Θέλετε να μου αναφέρετε μερικές?

Το πιο σημαντικό είναι να είστε πάντα σε εγρήγορση. Στην περίπτωση που θα αντιληφθείτε περίεργη συμπεριφορά μην την αγνοήσετε. Ακολουθείστε το ένστικτό σας. Είναι προτιμότερο να κάνετε λάθος και να είστε έτοιμες για όλα παρά να σας επιτεθεί κάποιος πραγματικά και να μην το καταλάβετε.  Εάν κάποιος σας ακολουθεί στον δρόμο, σε κάποια αυλή ή στο πάρκινγκ, ή αν συναντηθείτε με κάποιον ύποπτο στο ασανσέρ ή σε σκάλες, κοιτάξτε τον κατευθείαν στο πρόσωπο και ρωτήστε τον κάτι, του στυλ «Έχετε ώρα;». Εάν είναι βιαστής, θα φοβηθεί μήπως αργότερα τον αναγνωρίσετε και θα χάσει το ενδιαφέρον του. Το θέμα είναι να τον πείσετε ότι δεν αξίζει τον κόπο να σας επιλέξει. Σε οποιαδήποτε περίπτωση κινδύνου, στην περίπτωση που θα πρέπει να φωνάξετε, να φωνάζετε πάντα «ΦΩΤΙΑ! ΦΩΤΙΑ!" και θα ανταποκριθούν πολύ περισσότεροι άνθρωποι . Σε περίπτωση που φωνάξετε "Βοήθεια!" ο περισσότερος κόσμος δεν ανταποκρίνεται, από φόβο.

Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συνέντευξη. Ήταν πραγματικά ενδιαφέροντα αυτά που μουείπατε και μάλιστα πολλά από αυτά δεν τα είχα ξανακούσει.

Πρέπει πλέον στην Ελλάδα να μιλάμε ανοιχτά για τέτοια  θέματα, να ενημερωνόμαστε και όσο μπορούμε να τα προλαβαίνουμε. Στόχος άλλωστε και της δικής μας οργάνωσης είναι η ενημέρωση και η πρόληψη.  Ακόμα όμως και αν μας συμβεί ένα τέτοιο δυσάρεστο περιστατικό, πρέπει να οπλιστούμε με θάρρος και δύναμη να το καταγγείλουμε γιατί με αυτό τον τρόπο θα προφυλάξουμε και άλλα υποψήφια θύματα.  Σε ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συζήτηση..